Regelmatig krijgen we te maken met producten, zonder een inherente potentiële ontstekingsbron, waar dan wel een Ex markering op is aangebracht.
Is ATEX markering op een product zonder ontstekingsbron toegestaan?
Het antwoord is: Nee, dergelijke producten mogen geen Ex-markering dragen.
Toelichting
Voor een nadere toelichting moeten we gaan kijken in de ATEX 114 richtlijn en de gids op de ATEX 114 richtlijn.
In de ATEX 114 richtlijn staat het volgende:
”Artikel 2 ATEX 114 richtlijn:
Voor de toepassing van deze richtlijn wordt verstaan onder:
„apparaten”: machines, materieel, vaste of mobiele inrichtingen, bedieningsorganen en instrumenten, alsmede detectie- en preventiesystemen, die, alleen of in combinatie, bestemd zijn voor productie, transport, opslag, meting, regeling, energieomzetting en/of grondstoffenverwerking en die door hun inherente potentiële bronnen van ontvlamming een explosie kunnen veroorzaken;”
Met andere woorden: apparaten zonder een eigen inherente potentiële ontstekingsbron vallen niet onder de ATEX 114 richtlijn en mogen ook niet worden gemarkeerd met CE en Ex volgens de ATEX 114 richtlijn. Uiteraard is het mogelijk dat een product nog onder een andere richtlijn of verordening valt en het daardoor wel CE-gemarkeerd moet worden.
De gids op de ATEX 114 richtlijn geeft het volgende aan:
”A defining element of equipment in the sense of the Directive is that it has to have its own potential source of ignition.
Potential sources of ignition could be: electric sparks, arcs and flashes, electrostatic discharges, electromagnetic waves, ionising radiation, hot surfaces, flames and hot gases, mechanically generated sparks, optical radiation, chemical flame initiation, compression.
If the only source of electrostatic charging comes from the process, such items are not considered to have their own source of ignition, and they are not in scope of Directive 2014/34/EU. In these cases they should not be Ex or CE marked according to Directive 2014/34/EU.”
Voorbeelden van apparatuur die niet onder de ATEX 114 richtlijn vallen
Voorbeelden van apparatuur die niet onder de ATEX 114 richtlijn vallen en gemarkeerd mogen zijn met het CE en Ex symbool:
- Een ladder
- Vonkvrij gereedschap, zoals een steeksleutel
- Afzuigleidingen bij puntafzuiging.
Voor alle voorbeelden geldt: de gebruiker dient altijd een ontstekingsanalyse te maken en de juiste maatregelen te nemen. Dus bij een puntafzuiging in ATEX-omgevingen gebruiken we doorgaans anti-statisch materiaal.
Autonome beveiligingssystemen
Een andere bijzondere categorie zijn autonome beveiligingssystemen. Deze hebben doorgaans ook geen eigen ontstekingsbron, maar voorkomen een explosie of beperken de gevolgen van een explosie. Deze vallen wel onder de ATEX 114 richtlijn. Deze moeten wel CE en Ex gemarkeerd zijn.
Voorbeelden van autonome beveiligingssystemen zijn:
- Breekplaten (bijvoorbeeld voor stoffilters)
- Vlamdovers
- Explosie-onderdrukkingssystemen
Een autonoom beveiligingssysteem dient altijd een EU-typeonderzoek of een eenheidskeuring te ondergaan door een Notified Body.