Is er ook een gids voor de machinerichtlijn?

Ja, er is een uitgebreide gids voor de toepassing van de machinerichtlijn. Je kan de gids downloaden via onze website.

In 2017 is er een update uitgebracht. In deze laatste zijn o.a. de wijzigingen op de machinerichtlijn verwerkt:

• Richtlijn 2009/127/EG voor machines voor de toepassing van pesticiden.
• De verordening 167/2013 inzake landbouw- en bosbouwvoertuigen (regelt de uitzondering voor de machinerichtlijn).

In deze gids vind je onder andere informatie over:

• Niet voltooide machines
• Samenstellen van machines
• Veiligheidscomponenten
• Nieuwe en gebruikte machines
• Markering op machines.
• Wijzigingen aan machines
• Toelichtingen op alle bepalingen van de machinerichtlijn.

Om een indruk van de wijzigingen te geven die in 2017 zijn doorgevoerd, zie je hieronder een aantal zaken. Let op! Dit is geen volledige lijst.

• De toelichting voor samenstellen van machines is aangepast. Een complete fabriek wordt niet beschouwd als een samenstel van machines, ook indien alles wordt bestuurd vanuit één besturingssysteem. (toelichting 38: artikel 2a 4de streepje)
• Een niet voltooide machine heeft op basis van de machinerichtlijn geen CE-markering. Echter op niet voltooide machines kunnen ook andere richtlijnen/verordeningen van toepassing zijn, zoals bijvoorbeeld de ATEX 114 richtlijn. Dan krijgt een niet voltooide machine wel een CE-markering op basis van die andere richtlijnen/verordeningen. (toelichting 38: artikel 2a 4de streepje)
• De samenbouwer moet voor een samenstel diverse zaken uitvoeren. De toelichting is aangevuld met het maken van een technisch dossier voor het samenstel. Daarin moet de risicobeoordeling van het samenstel zijn opgenomen en de specificaties van de aanpassingen om tot een samenstel te komen. (toelichting 38: artikel 2a 4de streepje)
• Wanneer samenstellen van machines worden gewijzigd, kan het nodig zijn om het samenstel opnieuw te certificeren. De toelichting is aangepast en met name het begrip risicobeoordeling is hier toegevoegd. Tevens is een voorbeeld toegevoegd voor de aanpassing van een papiermachine. Indien de toevoeging van een wikkelmachine geen invloed heeft op de hoofdonderdelen van de papierlijn, dan hoeft alleen de wikkelmachine CE-gecertificeerd te zijn. (toelichting 39: artikel 2a 4de streepje)
• De toelichting voor verwisselbare uitrustingsstukken is aangevuld. Uitrustingsstukken worden niet als “verwisselbaar uitrustingsstuk” beschouwd, wanneer de gebruiker behoorlijke aanpassingen moet doen aan de machine, alvorens het uitrustingsstuk te kunnen monteren of wanneer het uitrustingsstuk niet is bedoeld om routinematig te plaatsen of te verwijderen.(toelichting 41: artikel 2b
• Aanvulling met betrekking tot de definitie van een veiligheidsfunctie, zoals deze bij veiligheidscomponenten aanwezig is. Een voorbeeld van een hydrauliek ventiel is toegevoegd. Indien de fabriek van dit hydrauliek ventiel aangeeft dat het een veiligheidsfunctie kan vervullen, dan is dat ventiel een veiligheidscomponent en dient de fabrikant dit ventiel o.a. conform de machinerichtlijn te certificeren. (toelichting 42: artikel 2c)
• Toevoeging omtrent bijlage 5: indicatieve lijst met veiligheidscomponenten. Het is dus mogelijk dat componenten die niet in deze lijst zijn vermeld, toch een veiligheidscomponent zijn. (toelichting 42: artikel 2c)
• Toegevoegd: niet voltooide machines kunnen niet worden beschouwd als verwisselbare uitrustingsstukken. Voor niet voltooide machines dient de procedure van artikel 13 te worden gevolgd. Een voorbeeld over een robot (wel of geen “niet voltooide machine” is toegevoegd. Machines die zonder beveiligingen worden geleverd (zoals afschermingen) zijn geen “niet-voltooide machines”, maar mogen niet op de markt worden gebracht. Machines waarvan bijvoorbeeld de aandrijfmotor ontbreekt en waarbij de fabrikant goed en duidelijk kan aangeven hoe deze motor geplaatst moet worden zijn geen “niet-voltooide machines”. Een explosieveilige elektromotor moet worden beschouwd als een niet-voltooide machine volgens de machinerichtlijn. Een niet voltooide machine behoeft niet aan alle essentiële veiligheids-en gezondheidseisen te voldoen. Belangrijk is de informatie in de montagehandleiding en de inbouwverklaring. (toelichting 46: artikel 2g)
• Het begrip “identiek” bij het vervangen van identieke veiligheidscomponenten dient niet te letterlijk te worden genomen.(toelichting 48: artikel 1 (2)a)
• De nieuwe verordening voor land-en bosbouwvoertuigen is opgenomen in de toelichting. (toelichting 53: artikel 1(2)e)
• Drones vallen onder de machinerichtlijn, mits deze niet vallen onder de uitzonderingen, zoals toegelicht. (toelichting 57: artikel 1(2)e)
• Extra voorbeelden bij huishoudelijke apparatuur. Elektrische bedden, tafels, stoelen, etc. vallen wel onder de machinerichtlijn. Indien er sprake is van medische toepassing, dan is de medische hulpmiddelen richtlijn van toepassing. (toelichting 64: artikel 1(2)k)
• Toevoeging bij de definitie van in de handel brengen. Het aanbieden van machines via internet of in advertenties wordt beschouwd als in de handel brengen en de machine dient te voldoen aan de machinerichtlijn. Een machine die van buiten de EU komt en nog niet vrij is gegeven door de douane, wordt niet beschouwd als in de handel gebracht.(toelichting 74: artikel 2h)
• Toelichting over de definitie van fabrikant is aangevuld. Middels een flowdiagram is verduidelijkt wie als fabrikant moet worden beschouwd. (toelichting 81: artikel 2i)
• De rol van de distributeur is aangevuld. Indien een distributeur een machine installeert en bemerkt dat bepaalde zaken ontbreken, dan dient de distributeur dit te melden bij de fabrikant. (toelichting 83: artikel 2i)
• De persoon die een technisch dossier moet kunnen samenstellen voor machines die buiten de EU zijn vervaardigd, heeft geen verantwoordelijkheden voor de correcte inhoud van het dossier. Deze persoon is geen authorised representative. (toelichting 84: artikel 2j)
• De definitie van in bedrijf nemen is uitgebreid toegelicht. Het testen van machines voordat productie wordt gedraaid, wordt niet beschouwd als in bedrijf nemen. Tijdens het testen is uiteraard de richtlijn arbeidsmiddelen (2009/104/EG) wel van toepassing. (toelichting 86: artikel 2k)
• Er is een nieuwe toelichting toegevoegd over de definitie van de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen. (toelichting 88: artikel 2m)
• De tabel met de verwijzingen naar andere CE-richtlijnen/verordeningen is actueel gemaakt. (toelichting 83: artikel 3)
• RAPEX en ICSMS zijn toegevoegd bij de toelichting over marktbewaking. Indien een product een hoog en direct risico bevat en de fabrikant geen snelle respons geeft, mag de marktbewaking direct actie nemen bij de distributeurs en gebruikers. Indien een produkt niet wordt vrijgegeven door de douane dient de markttoezicht binnen 3 dagen een besluit te nemen welke acties er moeten worden ondernomen. (toelichting 98/100/102: artikel 4)
• Toegevoegd is dat de fabrikant de nodige middelen moet hebben, waaronder voldoende kennis, om de conformiteit vast te stellen. (toelichting 105: artikel 5)
• Het vermoeden van overeenstemming middels een geharmoniseerde norm wordt alleen verkregen voor de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen zoals genoemd in de bijlage Z van de geharmoniseerde norm. Specifieke aandacht hierbij voor bijlage 4 machines indien de geharmoniseerde norm niet alle essentiële veiligheids- en gezondheidseisen afdekt. (toelichting 110: artikel 7)
• Toegevoegd is een toelichting over het toepassen van geharmoniseerde normen bij bijlage 4 machines. Indien de route van geharmoniseerde normen wordt gevolgd, dienen de normen alle essentiële veiligheids- en gezondheidseisen af te dekken. Is dat niet het geval, dan dient een EU-typeonderzoek plaats te vinden + kwaliteitsborging of de procedure van volledige kwaliteitsborging (gecertificeerd door een machine-NoBo). (toelichting 129: artikel 12)
• Bij de risicobeoordeling en toepassing van geharmoniseerde normen dient te worden gecontroleerd of de norm daadwerkelijk geharmoniseerd is en welke essentiële veiligheids- en gezondheidseisen van toepassing zijn. (toelichting 159: bijlage 1 punt 1)
• Er is een aanvulling gegeven op het begrip: de stand der techniek. Technische en economische argumenten spelen een rol bij het reduceren van risico’s. (toelichting 159: bijlage 1 punt 3)
• De noodzaak en de verplichting van de 3-stappenmethode bij het nemen van risico-reducerende maatregelen is nog eens extra toegelicht. (toelichting 174: bijlage 1 punt 1.1.2)
• Indien bedieningsorganen per ongeluk kunnen worden bediend en daardoor gevaarlijke situaties kunnen ontstaan, dienen er maatregelen te worden genomen. (toelichting 190: bijlage 1 punt 1.2.2)
• Onderdelen van een gebouw, wanden, muren, hekken, etc. kunnen deel uitmaken van de afschermingen bij een machine. De fabrikant dient echter te beoordelen of deze afschermingen voldoende zijn. De fabrikant dient dit te beschrijven in het technisch dossier en in de gebruiksaanwijzing. (toelichting 218: bijlage 1 punt 1.4.2.1)
• Volgens goede praktijken dienen niet-voltooide machines ook te worden voorzien van een typeplaat. Gebruikte machines van buiten de EU die voor het eerst in de EU op de markt worden gebracht dienen te worden gemarkeerd met de datum van invoer. (toelichting 250: bijlage 1 punt 1.7.3)
• De voorbeelden van vergelijkbare materialen met hout zijn uitgebreid. (toelichting 281: bijlage 1 punt 2.3)
• Nieuwe toelichting voor machines voor pesticiden. (toelichting 282 – 290: bijlage 1 punt 2.4)
• Extra toelichting in het kader van explosiegevaar bij het laden van accu’s. (toelichting 320: bijlage 1 punt 3.5)
• Op de II.1.A verklaring dient in de taal van het land te staan: Verklaring van Overeenstemming (Let op: andere richtlijnen kunnen ook eisen stellen aan de verklaring van overeenstemming). (toelichting 382: bijlage 1 punt 1)
• Op de II.1.A verklaring dient de persoon te worden genoemd die in staat is om het technisch dossier te kunnen samenstellen. Er is een extra toelichting gegeven, belangrijk is dat de fabrikant verantwoordelijk blijft voor het kunnen samenstellen van het technisch dossier en niet de betreffende persoon. (toelichting 383: bijlage 2 punt 1.A)
• Toegevoegd zijn specifieke documenten met toelichtingen over:
  • Afschermingen (toelichting 411).
  • Hijs- en hefgereedschappen (toelichting 412).
  • Noodstoppen (toelichting 413).
  • Afschermingen bij boormachines (toelichting 414).
  • Huisvuilwagens (toelichting 415).
  • Hoogwerkers.

CE TÜV-persooncertificering
Wil je een echte CE-expert worden? Volg dan onze volledige CE Masterclass Machinebouw. Na het volgen van deze 12-daagse cursus weet je alles over CE-markering en ben je officieel TÜV-gecertificeerd!