Het toepassingsgebied van ATEX is atmosferische omstandigheden. Dus zijn er geen atmosferische omstandigheden, dan is ATEX niet van toepassing.
Wat zijn atmosferische omstandigheden?
Op de ATEX poster vind je in tabel D6 de definitie van atmosferische omstandigheden.
-20°C tot +60°C en 0,8 – 1,1 bar en lucht (circa 21% O2)
Download ATEX poster
In de praktijkrichtlijn voor het vaststellen van gevarenzones, de NPR 7910-1/-2, staat dat deze niet van toepassing in situaties waar andere dan atmosferische condities ten aanzien van druk, temperatuur of O2 gehalte gelden.
Maar, als een proces onder druk staat, bijvoorbeeld 5 bar absoluut, dan zou de NPR niet gelden. Maar hoe beoordeel je dan bijvoorbeeld lekkage van deze installatie onder druk? Is het dan procesveiligheid?
Formeel zou je kunnen stellen dat in de installatie de NPR, maar ook ATEX niet van toepassing is, want er zijn geen atmosferische omstandigheden.
Buiten de installatie is dat wat anders. Een lekkage uit een installatie onder druk, komt vrij in een omgeving waar atmosferische omstandigheden heersen. Dus ATEX en NPR van toepassing.
In een installatie waar geen atmosferische omstandigheden aanwezig zijn, moeten we ons toch gaan afvragen of zich een explosieve atmosfeer kan voordoen. Stel in een installatie is tijdens het vullen een explosieve atmosfeer aanwezig. Zodra de installatie onder druk staat niet meer. Afhankelijk van de tijdsduur, is er in de installatie sprake van een gevarenzone.
Overeenkomstig de juridische definitie van “explosieve atmosfeer” in Richtlijn 1999/92/EG is de ATEX 153 richtlijn niet van toepassing onder niet-atmosferische omstandigheden. De werkgever is in dit geval geenszins ontslagen van zijn verplichtingen ten aanzien van de bescherming tegen explosies. Hiervoor blijven de eisen van de overige voorschriften ter bescherming van de werknemer op de werkplek van toepassing.
Uiteindelijk zal ook een installatie waar geen atmosferische aanwezig zijn, toch veilig moeten zijn. Dit beoordeel je in eerste instantie met gereedschappen in het kader van procesveiligheid of een algemene risico-inventarisatie en -evaluatie. Uiteindelijk kun je als maatregel toch nog overgaan tot het indelen in gevarenzones, ook bij niet-atmosferische omstandigheden.
Let wel op!
ATEX apparatuur is standaard niet gecertificeerd voor een toepassing bij niet-atmosferische omstandigheden. Hier zal overleg met de fabrikant noodzakelijk zijn.