In de ISO/IEC 80079-36 en -37 worden eisen gesteld aan lagers die in een gevarenzone aanwezig zijn. Lagers zijn bij normaal onderhoud en bij normaal bedrijf geen ontstekingsbron. Bij een mogelijke storing of een abnormale storing kan een lager veel te heet worden en een ontstekingsbron vormen.
Ook is het mogelijk dat er door een defect lager veel meer speling ontstaat, waardoor bijvoorbeeld een draaiend onderdeel tegen een constructie gaat aanlopen. Hierdoor kan ook een ontstekingsbron ontstaan.
Lagers in een gevarenzone 20, 21, 0 en 1 moeten goed beoordeeld worden. In de ISO/IEC 80079-36/-37 staan de nodige voorschriften. Lagers dienen te worden beoordeeld met de ontstekingsanalyse, hierbij hoort rekening te worden gehouden met de onderstaande punten:
- Geschiktheid van het lager voor de vereiste bedrijfsomstandigheden, zoals snelheid, temperatuur, belasting, variaties in snelheid en belasting, industriële toepassing, etc.
- Levensduur van het lager onder de gegeven belasting.
- Juiste montage van het lager in het huis en op de as, denk aan de juiste toleranties, rondheid, oppervlakte ruwheid, etc.
- Juiste uitlijning van de lagers.
- Axiale en radiale belasting van het lager, hierbij ook rekening houdend met de thermische uitzetting van as en behuizing.
- Bescherming van het lager tegen het indringen van water en vuil.
- Bescherming tegen strooistromen die kunnen leiden tot vonkerosie van het lager.
- Voldoende smering.
- Periodiek onderhoud (trilling / temperatuur).
- Vervanging voor einde levensduur.
- Bescherming tegen trillingen (ook tijdens stilstand).
- Het in acht nemen van een inloop periode (zie gebruiksaanwijzing).
Het kan niet met zekerheid worden gesteld dat een lager een laag risico is voor het vormen van een ontstekingsbron. Er wordt algemeen aangenomen dat een lager, indien het correct is berekend, over het algemeen geen ontstekingsbron zal zijn, mits het lager correct wordt onderhouden en tijdig wordt vervangen voor einde levensduur. Indien er enige onzekerheid bestaat over de toepassing van een lager, dient er temperatuurbewaking te worden toegepast.
Het is ook mogelijk om een lager te beveiligen met een temperatuurbewaking. Indien het lager te heet wordt, kan de machine worden afgeschakeld, zodat er dus een beveiliging ontstaat tegen ontstekingsbronnen.
In de ATEX training Ex016 behandelen we uitgebreid de ontstekingsanalyse. Meer info.